Toen ik mijn
Vickers Viscount af had was mijn interesse voor oude turboprops gewekt, en toen ik zag dat het Tsjechische Mark1 Models een 1:144 kitje uit ging brengen van dit voor mij onbekende toestel vond ik dat toch wel erg interessant!
Toen Google me daarna ook nog eens de kleurrijke exemplaren van Bahamasair voorschotelde was de koop snel gedaan. Gezien de copyrights is een foto van het toestel te vinden achter deze link:
https://www.airhistory.net/photos/0000961.jpg De andere foto's van vliegtuigen in dit verslag komen van Wikipedia/Wikimedia en zijn dus rechtenvrij.
De
Hawker Siddeley HS.748 werd in de jaren '50 ontwikkeld door het Britse Avro. Het toestel was een van de vele pogingen van vliegtuigbouwers om de duizenden snel verouderende Douglas DC-3's / C-47's te vervangen. Ook de Nederlandse Fokker F-27 Friendship deed mee aan die race, en is waarschijnlijk het best geslaagd in die opzet. Andere kandidaten waren de eveneens Britse Vickers Viscount en de Japanse YS-11, en hoewel deze toestellen samen met de HS.748 duidelijk het nakijken hadden achter de Fokker Friendship, waren het succesvolle en veelzijdige toestellen met een belangrijke overeenkomst: ze werden voortgestuwd door de Rolls Royce Dart. Deze motor, vernoemd naar een pittoresk Brits riviertje, was de eerste wijd inzetbare turbopropmotor ter wereld.
Avro probeerde haar toestel te onderscheiden van de concurrentie door zo rechttoe-rechtaan te ontwerpen. In plaats van de allernieuwste systemen te gebruiken maakten ze gebruik van iets oudere maar bewezen betrouwbare techniek. Ook werd het toestel voorzien van een stevige constructie en efficiënte vleugel voor het opereren vanaf slecht uitgeruste vliegvelden met korte banen. Vlak nadat de eerste toestellen waren afgeleverd aan klanten ging Avro op in Hawker Siddeley.
Van de HS.748 zijn 380 exemplaren gebouwd. Ook zijn 37 toestellen afgeleverd voor militaire doeleinden, uitgerust met een grote naar beneden klappende laaddeur in de staart. Denk aan de Antonov 124 of de Chinook transporthelikopter! Om het naar binnen rijden van de lading te vergemakkelijken, kon deze zogenaamde 'Andover' door de achterpoten zakken.
Bahamasair is de in 1973 opgerichte luchtvaartmaatschappij van de Bahama's, een archipel van honderden kleine eilandjes in het Caribisch gebied. De oliecrisis had de enkele maatschappijen die de Bahama's aandeden genoodzaakt om heel selectief te zijn, en PanAm en British Airways hadden hun keus al snel gemaakt: die enkele toeristen die op de tropische eilandjes af kwamen gingen niet genoeg geld in het laatje brengen. Vanaf de luchthaven in de nogal Nederlands klinkende hoofdstad Nassau begon Bahamasair binnenlandse vluchten uit te voeren met een samenraapsel van kleine en iets minder kleine propellervliegtuigen. Natuurlijk zette dit weinig zoden aan de dijk, want de ambities lagen een stuk verderop op het Amerikaanse vasteland en de concurrentie lag juist nu naar adem te happen... maar de levering en financiering van de benodigde straalvliegtuigen verliep verre van soepel en Bahamasair leek geen lang leven beschoren. De enkele 737-200 en handjevol BAC 1-11's kwamen net op tijd om de begeerde lijnvluchten naar Florida op touw te zetten.
In de jaren '80 en '90 werden diverse pogingen gedaan om het netwerk uit te breiden met andere bestemmingen in Noord-Amerika, maar lucratief werd het nooit en het mag duidelijk zijn dat de maatschappij, die nog altijd bestaat, al haar bestaansrecht te danken heeft aan de steun van haar overheid. Ook het vrolijke geeloranje/blauwe kleurenschema heeft plaatsgemaakt voor een wat saaier kleurenschema, al roept het nog steeds associaties op met witte bountystrandjes!
De kit van
Mark1 Models is vorig jaar uitgekomen en is voor €20 te kopen in de Luchtvaart Hobbyshop. Het is een spuitgietmodel met mooie ingegraveerde paneellijntjes en een niet al te eenvoudig landingsgestel. Transparante onderdelen heeft het niet; de romphelften zijn volledig 'blind'. Mark1 heeft al een flinke varia aan uitgaves gedaan, waaronder ook de Andover, en allemaal hebben ze een mooi decalvel met opties voor minstens twee versies. Ook zit er een kartonnetje bij met een printje van betonplaten. Erg netjes voor de prijs!
Voor plaatjes moet ik je doorsturen naar
deze review aangezien ik geen foto's heb gemaakt van de sprues.
Bij het in elkaar zetten valt de kit toch een beetje tegen; de pasvorm is erg matig en pennetjes/lipjes ontbreken. Vooral bij de staartvleugels is dit erg irritant, omdat ik het niet zag zitten om deze pas na het spuiten vast te lijmen. De vleugels moeten met alle aandacht worden vastgelijmd om de juiste hoek te verkrijgen. De motoren moeten om de vleugels heen geschoven worden en ook dit past voor geen meter. Het is allemaal echt wel op te lossen, en het is geen reden om deze kit te laten liggen, ik had gewoon andere verwachtingen omdat de sprues gewoon erg strak en goed ontworpen ogen.
Vergeet ook vooral het neusgewicht niet! Dit toestel heeft een flinke neiging tot staartzitten dus wees hier niet te zuinig mee. Het is nog maar even afwachten of ik zelf wel genoeg heb gebruikt...
Na een primerlaagje heb ik de buik en vleugels gespoten in een mengseltje van wat grijze verf dat ik nog had liggen. De vleugeltips en zijkanten van de romp heb ik wit gemaakt als voorbereiding op de rest van het kleurenschema. Ook heb ik voor het eerst een poging gedaan tot 'post shading': met een iets lichtere tint grijs heb ik uit de losse pols wat vlakken ingekleurd en lijntjes opgehaald met de airbrush. Ik vond het leuker dan ik dacht en vind het resultaat best leuk, ik wil hier graag meer mee gaan experimenteren!
En toen begon het echte werk... dit was een flinke afplakklus waar wel twee volle uurtjes in zijn gaan zitten. Het lastigste was om de strookjes tape de juiste dikte te geven. Is het resultaat perfect? Nee. Ben ik tevreden met het resultaat? JA!
Ik geef verder meteen toe dat de verf net te diep oranje is geworden. Ik heb geel als basis gebruikt en heb hier steeds een beetje oranje aan toegevoegd totdat het oké leek. Ik heb dit net een keer te vaak gedaan, maar ik ga er lekker niks meer aan doen
Dan de decals! Mark1 heeft al in veel mogelijke uitvoeringen voorzien, en ook decalmakers als 26 zijn lekker bezig geweest. Opvallend genoeg heeft nog niemand decals voor Bahamasair uitgebracht, hoewel ze toch met vier toestellen gevlogen hebben en een aantrekkelijkere livery heb ik voor dit vliegtuig nog niet gevonden.
Dan maar het heft in eigen handen nemen, he? Onderstaand ontwerpje ligt nu bij de Spaanse drukker Spotmodel.com voor een éénmalig exemplaar (voor mezelf, dus) maar ik speel met het idee om het velletje uit te breiden met de witte strepen en deuromlijstingen en te verkopen onder het labeltje dat ik run met een vriend (Attach Before Flight). Eerst maar eens afwachten hoe de kwaliteit van Spotmodel bevalt, want drukkerijen die witte en dekkende decals kunnen maken zonder meteen 100 exemplaren van een dure zeefdruk af te nemen zijn heel schaars.
Wordt snel vervolgd!
Groetjes Jelle