Omdat mijn remake van de VAMI 1:72 Koolhoven F.K.46S in productie is (en ik dus nog niet kan beginnen aan het bouwen van het prototype) en het met de Fokker F.28 Mk.1000 niet op wil schieten (ik vind het een verschrikkelijke kit) ben ik begonnen met het maken van de masters voor een 1:72 kit van de Pander E. Die stond al een tijdje op mijn lijst om te maken. De Pander E was de eerste (les)kist van de Rotterdamsche Aero Club en de daaruit voortgekomen Nationale Luchtvaartschool (NLS) en het tweede product van de meubelfabriek Pander. Het was een tweepersoons anderhalfdekker met (uiteindelijk) een vijfcilinder Walter stermotor.
Er zijn een aantal versies van de Pander E met een vijfcilinder gebouwd (EC, EF met daaraan eventueel het aantal PK's toegevoegd). Ook bestond er naast de eerste badkuip cockpit configuratie een twee-cockpit versie. Ook zijn de onderstellen soms verschillend, opties zat dus.
Het aardige is, dat Dick Funcke bezig is met een vliegende replica te bouwen (zie
https://www.modelbouwforum.nl/threads/bouw-pander-e-1-1-dick-funcke.262083/ voor meer informatie).
Ik had Dick al een tijdje geleden benaderd met het verzoek om tekeningen en foto's te krijgen. Hij heeft mij daarvan voorzien met als extra service dat de tekening al naar 1:72 geschaald was.
Hier nog een plaatje van de Pander E uit een van Dicks bouwverslagen.
Na importeren van de PDF file in Corel Draw kon ik er zonder extra werk direct een vector tekening van maken.
En na enig uit elkaar trekken, verwijderen van overtollige informatie en het inwerken van de materiaaldikte kon ik ook de stukjes maken die direct op styreen geplakt konden worden.
De frames voor de twee-cockpit configuratie komen uit een andere PDF van Dick (een deelkopie van de tekening op de screendump).
De bovenvleugel bestaat uit twee lagen styreen van 2 mm dik en de ondervleugel uit een enkele laag van 2 mm. De staartvlakken zijn op 1,5 mm dik styreen geplakt en de rompspanten en het zijaanzicht op 0,5 mm. Rompvoorstuk en -achterstuk worden solide uitgevoerd, de cockpit hol, dus de spanten ter hoogte van de cockpit zijn 0,5 mm kleiner dan de overige. De bovenvleugel na het uitzagen en het op maat schuren van de omtrek:
Voor het zaag- en schuurwerk had ik ribben en liggers al met een scalpel een paar keer ingesneden. Na het verwijderen van het papier ziet het er dan zo uit:
Ondervleugel en staartvlakken na dezelfde behandeling:
De buitenvleugels lopen taps toe, het middendeel van beide vleugels heeft een constante koorde. volgens tekening zijn ze aan de tip ongeveer half zo dik als in het midden. Ervaring heeft geleerd, dat dat altijd lastig is om het met de hand te doen. Ik heb daarom iets nieuws geprobeerd. Net op de grens van het midden- en buitendeel heb ik een stripje van 2 mm dik voor de bovenvleugel en 1 mm dik voor de ondervleugel gelijmd.
Als ik het buitendeel dan netjes afschuur totdat het stripje geheel verdwenen is, zou ik een perfect tapse buitenvleugel over moeten houden. En verdraaid, het werkt (wel met constant controleren of het recht en gelijkmatig blijft). De ondervleugel halverwege:
Natuurlijk zijn na het schuurwerk ribben en liggers grotendeels verdwenen; die moeten dus weer opnieuw ingegraveerd worden. Daarvoor heb ik een print op karton gemaakt.
Na het doorprikken van strategisch gekozen punten kunnen dan de ribben en spanten opnieuw ingegraveerd worden. Datzelfde geldt ook voor de bovenkant van de vleugel, nadat die in profiel gevijld/geschuurd is. Voor de ondervleugel heb ik dat op het oog gedaan.
De bovenvleugel na het taps schuren van de buitenvleugels:
Intussen ook begonnen met de romp. De eerste halve spant geplaatst:
Tot zover. Mocht iemand nu al zeggen: "Ik wil wel zo'n kit", stuur even een PB-tje. Aan het eind van het jaar zijn ze wel klaar, denk ik.
Rob
_________________
----------------
Bouwverslagen op
http://www.hollandaircraft.nl/De 1/144 kit van F-RSIN van de Fokker F.28 Mk. 1000 is on-hold. Nu bezig met de 1/72 Valom kit van de Fokker T.V en de masters voor een 1/72 Koolhoven F.K.55 kit.