Leuk om weer mee te doen met een groepsbouw! Nog een maandje. Ik kijk er naar uit.
Deze bijdrage had ook prima in de BB Franse Luchtvaart gepast, maar toen was de kit nog niet beschikbaar. Het is een jeugdherinnering die al lang op mijn wensenlijstje staat, omdat ik hem in de ‘80s regelmatig heb gezien langs de Franse kust.

Op 12 maart 2025 is het exact 70 jaar geleden is dat het prototype haar eerste vlucht maakte.
De Alouette was de eerste moderne turbine helikopter en kon ontstaan door een bijzondere samenwerking in de jaren na WOII. De totale productieperiode beslaat meer dan 60 jaar en enkele hoogterecords van de Lama variant zijn nog steeds niet gebroken. Ik ben even in het onderwerp gedoken en hieronder een samenvatting van alle interessante informatie die ik tegenkwam (waar mogelijk met bronvermeldingen).


Foto: eigen collectie (JBJ in actie 1983)

Het thema MedEvac: “voer-, vaar-, of vliegtuig voor het transporteren van gewonden of anderszins slachtoffers naar een veilige omgeving en/of medische voorziening”. De Gendarme Alouette II past daar prima bij. Sinds 1964 was gedurende de zomermaanden altijd een paar toestellen gedetacheerd op Aéroport d'Arcachon - La Teste-de-Buch, vlak bij Bordeaux. Van daaruit werd de toeristische kust van het puntje van de Médoc tot aan de Spaanse grens (de kust van Aquitanië aan de Golf van Biskaje) bewaakt vanwege de gevaarlijke Baïnestromingen. Overal langs die kust kunnen hoge golven voorkomen en juist bij zo’n Baïne lijkt het water rustig en begaanbaar. Dat is verraderlijk, want een sterke onderstroming kan mensen daar juist ver de zee in trekken.

Omdat er destijds nog geen andere effectieve middelen waren om ongelukkige zwemmers uit het water te krijgen, was de inzet van helikopters de enige manier. In 1960 richtte de commandant van de luchtafdeling van de Gendarmerie van Limoges, luitenant Leroux, een seizoensdetachement op in het bekken van Arcachon. Het was het begin van seizoensgebonden reddingen op zee. Aanvankelijk werden met zuigermotoren aangedreven Bell-47’s gebruikt, die al snel werden vervangen door de Alouette II’s.

Met het toenemende toerisme nam het aantal incidenten toe, tot een dieptepunt werd bereikt in de jaren ’80 toen elke zomer meer dan 40 mensen verdronken. Soms werden 10 of meer reddingsoperaties per dag uitgevoerd. In het zomerseizoen van 1986 werden in twee maanden tijd zelfs meer dan 600 reddingsmissies uitgevoerd.
Rond de jaren ’90 verschenen steeds meer EHBO posten langs de kust. De bemanningen van de Gendarmerie-bases van Biarritz, Mimizan, Cazaux, La Rochelle, Lacanau, Bayonne, Royan en Arcachon zelf gebruiken nu meer land- en seabased middelen zoals Jetski’s. Maar het snel invliegen van trauma artsen gebeurt vandaag de dag nog steeds per Gendarmerie hélicoptère.
Bron: https://aerogend.com/aquitaine-saisons- ... ujourdhui/


Bron: aerogend.com, foto: L.S. (JBJ in actie 1984)

Begin jaren ’80 was ik regelmatig met mijn ouders langs deze kust op vakantie. Toen was de eenheid uitgerust met één Aérospatiale SA.318C Alouette II (F-MJBJ, c/n 1940), Cessna-206 F-MJAE en de eerste van een grote serie (toen) splinternieuwe Écureuil helikopters, F-MJCB. Van de Alouette operaties herinner ik mij dat gedurende de vakantieweken er niet één dag voorbijging of het toestel kwam laag over de golven scheren. Mat dat prachtige jankende geluid van de Turboméca Astazou motor. Uiteraard ga ik deze brouwen als ‘JBJ’!

De Kit
Ik ben heel benieuwd hoe deze kit is. Er was lange tijd niet aan te komen en als er dan af en toe een voorbijkwam op eBay, werden er idiote prijzen voor gevraagd. Leuk dat Brengun (die alle productierechten van Extratech heeft overgenomen) hem weer op de markt heeft gebracht! Veel PE, resin en vacuform dus geen standaard brouw.


Op het doosje staat dat het een model SA.318C betreft, maar het plaatje (en de kit) betreft een SE.313B. Het grote verschil zit in de toegepaste motor. De centrifugaal clutch is anders en de rotorkop komt van de SE.3160. Daarover later meer. Maar er zal wel wat aangepast moeten worden. Ook heeft de SA.318C in de staart tailskid rotor protector (beschermbeugel voor de staartrotor) en bijhorende brace struts (schokbrekers?) van een Alouette III. De decals komen van de bekende 1/72 kit van de Alouette III.

De Leeuwerik
Of in het Frans ‘Alouette’ is een lichte multifunctionele helikopter en tevens de eerste helikopter ter wereld gecertificeerd met een gasturbine. Het is een eenvoudig ontwerp, gebaseerd op een lichte maar sterkte constructie van stalen driehoeken met een bubble canopy voorzien van maximaal vijf zitplaatsen.

Het concept van de Alouette is ontstaan door de unieke samenvoeging van twee pioniers: De Duitse constructeur Dr. Henrich Focke (medeoprichter van de Focke-Wulf fabriek) en de Pools-Joodse vluchteling, ingenieur Joseph Szydlowski; Na WOII de oprichter van motorfabrikant Turboméca (nu Safran Helicopter Engines).
Vervolgens waren het Focke’s leerling en ontwerper René Mouille en de record brekende testpiloot Jean Boulet die de concepten combineerden tot een ontwerp, het ontwerp verfijnde en tot een succes maakte.

Sud-Est, voluit: Société Nationale des Constructions Aéronautiques du Sud-Est of SNCASE, ontwikkelde in de jaren ‘50 diverse bekende verkeersvliegtuigen als de SE.2010 Armagnac en SE.210 Caravelle.
Onder leiding van hoofdontwerper René Mouille werd daarnaast geëxperimenteerd met helikopters onder het nummer SE.3000 (daarover zo meer). Dit leidde midden jaren ’50 tot de SNCASE SE.3120, die van de constructeurs de bijnaam Alouette kreeg, naar aanleiding van Leeuweriken rond het vliegveld (Aéroparc de Buc, nabij Parijs) die zo mooi stil konden hangen in de lucht. In handen van chef testpiloot Jean Boulet brak de Alouette weliswaar records maar ze werd nooit in productie genomen, omdat de traditionele 9 cilinder radiaalmotor van 200 pk niet krachtig en betrouwbaar genoeg was.

Waar de industrie zich in die tijd richtte op de ontwikkeling van grotere gasturbines, was het Turboméca dat juist kleinere gasturbines ontwikkelde. Turboméca was opgericht om Szydlowski ‘s vernieuwende concept van de axiale compressor toe te passen in straalmotoren. Tot dan toe was de minder efficiënte centrifugaalcompressor de standaard. En die kleine krachtpatser was nu net wat de Alouette nodig had.
In 1955 werd Model SE.3130 ‘Alouette II’ uitgerust met de Turboméca Artouste IIB1 turbo shaft motor van 360 pk en Jean Boulet brak direct record naar record.


Bron: 'Paris Match' magazine januari 1957

In juni 1956 voerde Jean Boulet de eerste daadwerkelijke redding uit met een gas-turbine helikopter, door op 4000 meter hoogte een persoon met hartklachten op te halen en naar het ziekenhuis in het dal van Chamonix te vliegen. Datzelfde jaar, vlak voor Kerst 1956, vertrokken twee bergbeklimmers Jean Vincendon en François Henry voor een klimexpeditie op de MontBlanc. Overvallen door slecht weer raakten ze op 4000 meter hoogte afgesloten van de buitenwereld. De reddingsoperatie werd uitgevoerd met een door een zuigermotor aangedreven militaire Sikorsky S-58 helikopter, die tot overmaat van ramp op 31 december verongelukte. 10 dagen duurde de doodsstrijd van de twee alpinisten, die groots in het nieuws kwam en het land in haar greep hield. Het incident is bekend is geworden als ‘d’Affaire Vincendon-Henry’.

De vier inzittenden van de Sikorsky, allemaal militair, werden uiteindelijk drie dagen later gered door Jean Boulet in de (civiele) Alouette II. De naam van de Alouette als ongeëvenaarde reddingshelikopter en hoogtespecialist was in één klap gevestigd en ze zou 40 jaar lang de wereldstandaard zijn.

Bron: https://www.thisdayinaviation.com/tag/j ... st-boulet/
https://www.safran-group.com/news/story ... 2023-06-20
https://fr.wikipedia.org/wiki/Affaire_V ... n_et_Henry


Bron: helico-fascination.com

De modellen SE.3140 en SE.3150 (andere type motoren) bleven beperkt tot een enkel prototype, maar leidde wel tot een ‘high altitude’ variant met grotere cabine en een gesloten staart en een 550 pk sterke Artouste III motor. Deze werd in 1959 op de markt gebracht als SE.3160 Alouette III.
Inmiddels was de naam van de fabriek omgedoopt tot Sud-Aviation, vandaar dat de volgende modellen werden aangeduid met ‘SA’. Als eerste was dat in 1964 de SA.3180 Alouette II, uitgerust met een nieuwe motor: de Turboméca Astazou II en voorzien van de Alouette III gearbox en main rotor shaft.

Deze wordt in 1969 gevolgd door de ultime hoogtespecialist SA.315B Lama: Een combinatie van het lichtere SE.3150 airframe met de krachtige motor en hoofdrotor+ 3-bladige staartrotor van de Alouette III. Het sluitstuk (alhoewel al beschikbaar in 1967) is de SA.319B Alouette III, voorzien van de Astazou XIV-B motor. Die kon 870 pk leveren, maar was teruggebracht tot 660 shaft horsepower. De laatste Alouette rolde in 1975 van de productielijn. Er zijn 923 SE.3130 Alouette II, 382 SA.3180 Alouette II en meer dan 2.000 Alouette III’s geproduceerd. Hoeveel Lama’s/ Gaviao’s/ Cheetah’s en Lancer’s onder licentie zijn gebouwd is niet te achterhalen. De productie bij HAL in India heeft in tot zeker 2021 geduurd. Meer dan 60 jaar in productie!

Bron: https://www.thisdayinaviation.com/6-june-1955-2/
https://www.heli-archive.ch/en/helicopt ... alouette-2

Bij de volgende naamswijziging van de fabriek naar Aérospatiale, werden de types voortaan aangeduid met ‘AS’ ipv ‘SA’. Vandaar het verschil tussen de series: SA310 Alouette, SA320 Super Frelon, SA330 Puma, SA340 Gazelle en daarna de aanduidingen AS350 Écureuil voor de beoogde opvolger van de Alouette serie. Tegenwoordig valt alles onder Airbus Helikopters en zijn de typeaanduidingen geharmoniseerd tot de letter ‘H’. Dus de moderne versies van de AS350 Écureuil heten tegenwoordig H125 (conventionele staartrotor) en H130 (voorzien van een Fenestron).


Bron: helico-fascination.com (JBJ is ergens langs het strand geland. Geen plaats en datum)

In de praktijk
Hoe goed ze ook was in de koude lucht in de bergen, de Alouette II was gelimiteerd in haar performance door de zomerse warme aan de kust. Standaard was de het toestel uitgerust met een vierkoppige bemanning: een piloot, een MecBo (‘Mécanicien de Bord’ of boordwerktuigkundige), een arts en een duiker. Samen met het gewicht van de aanwezige brandstof was daarmee de maximale belading bereikt en kon er geen drenkeling meer bij.
Daarom werd na een oproep eerst een landing op het strand gemaakt om de MecBo en de arts af te zetten, om zodoende plaats te maken voor (mogelijk) twee drenkelingen.
Eenmaal op het strand moest de MecBo ook de deur verwijderen. Een van de grote voordelen van de Alouette III was, naast het grotere laadvermogen, dan ook de toevoeging van een schuifdeur.


Bron: helico-fascination.com

Als de brandstoftank helemaal gevuld was (400 liter) was de helikopter te zwaar om vier mensen te vervoeren. Als het toestel klaar stond voor een oproep, was deze afgetankt op maximaal 200 liter. Werd een volgetankt toestel alsnog opgeroepen, dan werd door middel van een dump-pomp de helft van de kerosine geloosd… Andere tijden

Genoeg woorden voor nu. Nog een maandje wachten en dan brouwen maar!
VJ

Zo te zien een heel fraaie kit. Dat wordt vast een heel plezierige brouw. Have fun!

Het Nederlandse leger / luchtmacht heeft toch ook met deze gevlogen? Ik kan me herinneren dat ik in ‘81 bij een grote camouflage-oefening met zo’n ding even naar boven ben geweest om ons werk te controleren, ik dacht tenminste dat dat een Alouette was.

Hoi Ruud,

Dan kan je bijna met zekerheid zeggen dat het een Alouette III was. Model II (het onderwerp van deze brouw) heeft ook voor de KLu gevlogen: van 1959 tot en met 1967. Vanaf 1964 werden de eerste III's geleverd en een tweede serie toestellen (mede ter vervanging van de II) is tussen 1966 en 1967 geassembleerd bij N.V. Lichtwerk in Hoogeveen (later onderdeel van Fokker). Voormalig Koningin Beatrix was dol op de Alouette. Daarmee was ze één van de weinige staatshoofden in de wereld die de voorkeur gaf aan een éénmotorig vliegtuig voor 'Royal Flights'. Pas in 2016 is afscheid genomen van de Nederlandse Alouette.

VJ

Wat een mooie intro zeg.

De Alouette II speelde ook een hoofdrol in de film 'Schatjes' uit 1984 met Peter Faber als piloot. Old-school, maar heerlijk gedateerde film.

Wat een schitterende intro! Dit wordt genieten!

Gaaf VJ! Lijkt me een heel spannende kit met die PE staartboom. Maar als dat lukt wel supermooi resultaat.

Prachtige heli dit, lekker basic, maar voor de modelbouwer wel een echte uitdaging! Succes met de bouw.


D.J.

Een heli kan natuurlijk niet ontbreken bij een MedEvac groepsbouw! Leuk onderwerp VJ en zoals altijd weer een hele mooie en interessante intro. Ik ga hem met genoegen volgen.

Ik kan het me niet meer herinneren, maar heb je nu al eens eerder met resin gebouwd, of wordt dit een first?

Veel succes met deze. Blij dat deze heruitgebracht werd, was deze aan het zoeken voor mijn schoonvader (Ex-rijkswachter) en wil van ieder voertuig waarmee hij in zijn dienst in contact gekomen is een model). Succes met deze filigrane kit.