Dank mannen!
Even een zijstapje. Morgen ga ik op vakantie. We gaan de oude Hollandse waterlinie fietsen, van de Biesbosch tot de Stelling van Amsterdam en die fraaie forten bezoeken.
Het is net niet gelukt om mijn Dornier af te krijgen en ik ga hem niet afraffelen. Ik ben klaar met de decals, de matte vernis is aangebracht en alle onderdelen zitten er nu op. Hopelijk zien julie hier medio juli het eindresultaat. Maar ik heb iets anders wat jullie als trouwe volgers mogelijk interesseert:
Zo’n Dornier blijft je bezighouden. Is het niet het bouwen zelf, dan is het wel de research, zeker als er zo weinig te vinden is over de Dorniers van de Franse marinevliegdienst, de Aéronavale. In zo’n geval komt het beest in mij boven: de terriër, die zich vastbijt in het onderwerp tot hij nieuwe info beet heeft.
Net op tijd vond ik info waarmee ik wat extra details aan mijn Dornier 24 toe kon voegen. En er is wat meer zicht op dit mysterieuze vliegtuig en de eenheid waartoe hij behoorde. Zie dit maar als een vervolg op het eerder geschreven historisch overzicht. Ik doe dit ook omdat ik nog geen enkele Franse Dornier ben tegengekomen als model. Wellicht heeft een toekomstige bouwer er wat aan.
De informatie die ik vond is in het Frans, erg chaotisch beschreven (dat kunnen Fransen als geen ander) en op allerlei verschillende sites geplaatst. Ik pak de hoofdpunten m.b.t. bewapening, kleuren, eenheid en basis er uit. Voor het complete verhaal verwijs ik aan het einde naar de sites die als bron hebben gediend.
De foto toont een verweerde Do 24 met al zijn koepels. Het is niet helemaal duidelijk of mitrailleurs en rugkanon nog aanwezig zijn. Het stamnummer is niet leesbaar. De foto dateert waarschijnlijk uit 1945.De foto toont een Do 24T-3 met stamnummer 5 van flotielje 9.F De rugkoepel is verwijderd en de neuskoepel is van zijn mitrailleur ontdaan. Onder de cockpit lijken radar-antennes zichtbaar. In dat geval dateert de foto op zijn vroegst uit 1946. De gebouwen op de achtergrond maken deel uit van het militaire complex van de Base Aéronavale Carouba. Let op de donkere kleuren en de enome verwering.BewapeningIn dat overzicht schreef ik destijds
”En daarmee stuiten we meteen op een fout in deze kit: die heeft het volgnummer 8 en zou dus onbewapend moeten zijn. Maar volgens Italeri was hij dat niet. Jammer dat ze hun huiswerk niet gedaan hebben…. Ik bouw i.i.g. een bewapende versie, gewoon omdat het kan.”Nu ben ik er bij het aanbrengen van de decals achter gekomen dat ik het mis had. Ik meende dat het ging om het 8e exemplaar i.v.m. het stamnummer 8 op de romp, maar de decals op de staart bevatten het opschrift Do 24T-3 nr. 12. Het is dus het 12e exemplaar dat van de assemblagelijn kwam en die was dus wél bewapend. Die 12 is het werknummer en geeft de plaats in de productievolgorde aan, terwijl de 8 de operationele nummering van het vliegtuig binnen de eenheid is, zoals de Fransen dat noemen. Vergelijk het maar met Stammzeichen en Werknummer van vliegtuigen van de Luftwaffe. Excuses dus aan Italeri ….
Een Do 24 zonder kentekens en stamnummer, behalve de rozet met anker van de Franse marine. Er lijkt een halfslachtige poging te zijn ondernomen om iets aan de verwering te doen.....Daarnaast valt op dat de Dorniers onderling verschillen. Er is constant aan gesleuteld. Dat heeft te maken met de aanpassingen van de radioapparatuur en vooral met het inbouwen van de radar. Daarvoor moesten de rugkoepel en vaak ook de staartkoepel verwijderd worden i.v.m, gewicht van de nieuwe apparatuur en de benodigde ruimte voor de bemanningsleden die de apparatuur moesten bedienen. Er werden radarantennes aan de zijkanten van de cockpit gemonteerd. Kanonnen en mitrailleurs werden in de loop van 1947 verwijderd, evenals de neuskoepel. Als je de jaartallen van de verschillende foto’s vergelijkt kan het niet anders of verschillende uitvoeringen van de Do 24 werden tegelijk en naast elkaar gebruikt.
Twee foto's van Do24T-3's met het chevron van flotielje 9.F: de zwaan. Let op de verschillende versies van (Britse) radarantennes voor zenden en ontvangen, naast en bovenop de cockpit. (Bron: Ricour)De kleurenHet drama van de verkeerde kleuren ga ik niet opnieuw beschrijven, maar wie schetst mijn verbazing toen ik deze passages tegenkwam (vertaald):
“Hoewel de meeste vliegboten van de flotieljes 9F/4S en 9Fr wit gespoten waren, kunnen we op basis van de bewering van voormalig bemanningslid Christian Beltran van flotielje 9F vaststellen dat de vliegboten van 9F een grijs-groene kleur hadden, analoog aan de Duitse exemplaren die boven zee in het Westen opereerden. In de loop der jaren verweerde deze kleur volgens Paul Pasquette in een smerige matte kaki”. Een andere bron uit die tijd, een voormalige marinevlieger, beschrijft de kleur als "kaki".
Et voilà: die kaki-kleur van Hataka is dus niet zo’n gekke keuze geweest. Maar als ik deze foto's met die ernstige verwering eerder had gezien, had ik zeker geprobeerd om mijn Dornier een meer “uitgewoond’ uiterlijk te geven….. Ik kan nu i.i.g. zeggen dat mijn Dornier, hoewel licht verweerd, er als een exemplaar uitziet zoals het begin 1945 heeft rondgevlogen. En zo liep dit verhaal toch nog goed af
Eind 1947: een Dornier Do 24T-3 in nieuwe kleuren, kenteken/stamnummer, kokarde met anker en de zwaan op de neus. De enkele radio-antenne op de vleugel bewijst dat de nieuwe radio-apparatuur is geïnstalleerd. Duidelijk zijn ook de radar-antennes bij de cockpit te zien.Ik heb echter nergens aanwijzingen kunnen vinden dat het onderste deel van de kiel rood gespoten was. Ook op de gevonden foto's is er niets wat daarop wijst.
De eenheid van de Aéronavale en de thuisbasisDe eenheid waarvan onze Do 24 deel uitmaakt is 9.F (Flotille 9), een bewapende afsplitsing van de al in 1944 opgerichte 9.F.tr (transport), die met onbewapende Do 24’s vloog. De basis van deze eenheid was Base Aéronavale Carouba, bij de stad Bizerte in Tunesië, waar zij over een aparte haven beschikte met alle benodigde voorzieningen. Deze speciale basis voor watervliegtuigen was al sinds 1931 in gebruik.
De Base Aeronavale (BAN) Carouba bij Bizerte in TunesiëVoor het complete verhaal, inclusief getuigenissen van voormalige marinemensen van de Aéronavale, verwijs ik naar onderstaande sites, waar ook de foto’s van “geleend’ zijn:
Bronnen:
https://www.flottille9f.net/cd/do24-car.htmhttps://www.flottille9f.net/cd/do24-00.htmhttps://www.flottille9f.net/cd/do24-01.htmhttps://www.flottille9f.net/cd/do24-02.htmhttps://www.flottille9f.net/cd/do24-03.htmVoor nu: fijne vakantie allemaal en tot ziens/horens/meels in juli!
Groet,
Jan