Bij deze mijn bijdrage in de ‘megagroepsbouw’ IDF in Conflict:
De Avia S-199 ‘Sakeen’
Het is begin 1948 en over een paar maanden loopt het Britse mandaat over Palestina af. Er ligt een plan van de VN voor opdeling en bewaking, maar eigenlijk twijfelt niemand er aan dat Arabische legers meteen zullen binnenvallen op de dag dat het mandaat afloopt: 15 mei. Dat is ook de reden waarom over de hele wereld Israelische agenten proberen het wapenembargo te omzeilen. Vliegtuigen hebben de Israeli’s nauwelijks: een enkele Piper Cub is zo ongeveer het beste. Daar moet wat aan gebeuren en in eerste instantie wordt geprobeerd P-40’s van Mexico te kopen [edit: dit blijkt niet juist: de Mexicaanse deal ging over P-47's, de P-40's hadden uit Zuid-Afrika moeten komen]. Die deal loopt mis, maar dankzij de welwillende medewerking van de Sovjet-Unie komen de Israeli’s uit in Tsjechoslowakije. Daar werden gedurende de oorlog Bf-109’s in licentie gebouwd door de Avia-fabrieken en een afgeleide daarvan, de Avia S-199, is vrijwel meteen leverbaar. Voor de vorstelijke prijs van US $109.000 per stuk kopen de Israeli’s 25 stuks, waarvan er uiteindelijk 23 of 24 hun bestemming bereiken door middel van in Panama geregistreerde C-46's. Inmiddels is het mei geworden en Israel-in-oprichting stroomt vol met vrijwilligers uit alle werelddelen om te helpen in de strijd. Onder hen veel piloten die opeens in een toestel moeten klimmen dat wel erg veel lijkt op dat waar ze een paar jaar geleden in Spitfires en Mustangs tegen vochten. Ze kunnen wel meteen aan de bak want op zestien mei vallen de eerste bommen op Tel Aviv en nog voordat er proefgeschoten is met de boordwapens moeten de eerste toestellen al de lucht in. Die eerste missies verlopen met gemengd succes en dat was voor een niet onbelangrijk deel te wijten aan de slechte eigenschappen van de Avia S-199.
Het vliegtuig:
Het Derde Rijk was erg handig in het benutten van lokale productiecapaciteit in veroverde gebieden. Daarom vond een deel van de produktie van de Messerschmitt Bf-109 plaats in Tsjechoslowakije, bij de Avia-fabrieken. Na de oorlog hadden de Tsjechoslowaken nog flinke stapels onderdelen liggen, alleen motoren werden na een explosie in een opslagruimte snel schaars. Als vervangende motor voor de ‘nieuw’ ontwikkelde S-199 kozen ze voor de Jumo 211 die onder meer werd gebruikt in de Heinkel 111. De enige gelijkenis met de originele Daimler-Benz motor: het was ook een omgekeerde V. Nadelen waren er zat. De Jumo was ontwikkeld als motor voor bommenwerpers en in dat opzicht werd de S-199 een Porsche met een vrachtwagenmotor. De Jumo had ook geen mogelijkheid voor een door de propelloras vurend kanon, zodat er twee ‘gunpods’ onder de vleugels moesten komen. De 109 stond al niet bekend als gemakkelijk te hanteren bij start en landing vanwege de kleine spoorbreedte, maar omdat de S-199 ook de prop kreeg van de He-111 werd de schroefwerking zo groot dat een Israelische piloot de uitspraak deed: “Dit toestel probeert je te vermoorden, elke keer als je erin stapt.” Voeg daarbij een regelmatig haperende synchronisatie-inrichting die er voor zorgde dat een aantal S-199’s hun eigen props eraf schoten, slechte vliegeigenschappen en slecht onderhoud, dan is het niet zo gek dat de meeste S-199’s tegen het einde van 1948 al aan de grond werden gehouden. De schattingen lopen wat uiteen, maar veel meer dan zeven of acht zijn er nooit tegelijkertijd inzetgereed geweest. Ze hebben een paar succesjes geboekt: twee C-47’s van de Egyptische luchtmacht die terugkwamen van een bombardement op Tel Aviv werden neergehaald en de S-199 heeft zelfs een paar overwinningen behaald op Spitfires. Nog even over de naam: de Tsjechen zelf noemden het apparaat ‘Ezel’. De meeste Israelische piloten kenden hem maar al te goed als ‘Messerschmidt’ of kortweg ‘Messer’. Het hebreeuwse woord voor mes is ‘Shakeen’.
De kit:
Is een AML. Niet echt goedkoop, moet ik zeggen. Wat meteen opvalt is dat er twee kleuren sprue zijn: gevalletje handig combineren door AML, denk ik dan maar. Er zit een dubbele vacform canopy bij en wat resindelen voor in de cockpit, de lopen van kannonnen en mitrailleurs en het bommenrek.
Twee kleuren sprue en dus ook wat overbodige en dubbele delen:
De decals zijn nogal beschadigd:
Geen detail in de wielbakken:
Hier duidelijk te zien: de horizontale 'bult' die nodig was om de ophanging van de Jumo 211 kwijt te raken:
De diepte van de paneellijnen is op de stuurboordkant nogal wat dieper dan hier vooraan:
De spinner leek me wat spits, en de tekening lijkt me gelijk te geven:
Tot later!